101 Nolu Alınan Çekler Hesabı
1 Sıra No’lu Muhasebe Uygulama Genel Tebliğine göre 101 Nolu Alınan Çekler Hesabı işletmelerin ilgilileri tarafından alınan, ve halihazırda tahsil için bankaya verilmemiş veya ciro edilmemiş çeklerin izlendiği hesaptır. Çekler; T.T.K hükümlerine göre düzenlenen ve bankalara ödeme emri niteliğinde olan kıymetli evraklardandır.
101 Nolu Alınan Çekler Hesabının İşleyişi
Alınan çekler alındığında üzerlerinde bulunan tutarlarla borçlu tarafa kayıt edilir, bankadan tahsil, bankaya veya ilgili kişilere ciro edildiğinde veya iade alındıklarında alacak tarafına kaydedilir. Alınan Çekler hesabı her zaman borç bakiyesi verir veya hiç bakiye vermez, sıfır bakiye olur. Asla alınan çekler hesabı alacak bakiyesi vermez. Aktif karakterli bir hesaptır. Hesap planında Bilanço hesapları arasında yer almaktadır.
| Yevmiye Açıklaması | Borç | Alacak | |
| 101 Alınan Çekler Hesabı | 5.900,00 | ||
| 600 Yurtiçi Satışlar Hesabı | 5.000,00 | ||
| 391 Hesaplanan KDV Hesabı | 900,00 | ||
Örnek: E.Y Makina satıcı firmaya olan 15.000,00 TL borcuna karşılık portföyünde daha önceden bulunan 5.000,00 TL çek ciro ederek borcunu ödemiştir.
| Yevmiye Açıklaması | Borç | Alacak | |
| 320 Satıcılar Hesabı | 5.000,00 | ||
| 101 Alınan Çekler Hesabı | 5.000,00 | ||
Örnek: E.Y Makina 01.01.2021 tarihinde % 18 KDV Hariç 15.000 TL değerinde Ticari mal almış ve karşılığında portföyünde bulunan daha önce aldığı çeki ciro etmiş ve ödemesini yapmıştır.
| Yevmiye Açıklaması | Borç | Alacak | |
| 153 Ticari Mallar Hesabı | 15.000,00 | ||
| 191 İndirilecek KDV Hesabı | 2.700,00 | ||
| 101 Alınan Çekler Hesabı | 17.700,00 | ||
Örnek: E.Y Makine dönem sonunda denetlemede portföyünde 22.000 TL’ lik vadeli alınan çekler olduğunu tespit etmiştir.
E.Y makine tarafından Dönem sonunda Özün önceliği kavramı gereği Alınan Çekler Hesabı – Alınan Senetler Hesabına aktarılıp kapatılmıştır.
| Yevmiye Açıklaması | Borç | Alacak | |
| 121 Alacak Senetleri | 22.000,00 | ||
| 101 Alınan Çekler Hesabı | 22.000,00 | ||
Örnek: E.Y Makine aldığı 10.000 TL’lik çeki A. Bankasına 10.11.2021 tarihinde tahsile vermiştir.
| Yevmiye Açıklaması | Borç | Alacak | |
| 101 Alınan Çekler Hesabı (Tahsildeki Çekler) | 10.000,00 | ||
| 101 Alınan Çekler Hesabı (Portföydeki Çekler) | 10.000,00 | ||
Değerleme İşlemi
Alınan Çekler İtibari değer ile değerlenirler. Yabancı paralı çekler ise alındığı tarihteki T.C.M.B döviz alış kuru üzerinden değerlemeye tabi tutulurlar. Çekler günümüzde ileri vadeli düzenlendiğinden Özün önceliği kavramı gereği Dönem sonlarında 121 Alacak Senetleri hesabına alınarak kaydedilir ve Dönem başlarında tekrar 101 Alınan çekler hesabına alınırlar.
SPK ‘ya tabi olan şirketler dönem sonlarında mevcutlarında bulunan vadeli çekleri ticari alacaklar grubunda yer alan 121- Alacak Senetleri veya 127- Diğer Alacaklar hesaplarının altında açacakları yardımcı hesaplarda izleyebilirler. SPK’da ileri vadeli çekleri, reeskonta tabi tutarak bilanço günündeki gerçek değerlerine indirgemek zorunludur.
