Çin Halk Kongresi, Hong Kong’da “ayrılıkçı, hükümeti devirmeye yönelik hareketler, terörizm ve yabancı müdahaleye” karşı önlemler içeren ulusal güvenlik yasasını onayladı.
Yasa, özel statülü Hong Kong’un kendi yasalarını baypas ederek “ulusal güvenliği tehdit ettiği ve devlet gücünü zayıflatma amacı güttüğü değerlendirilen eylemlerin doğrudan cezalandırılmasını ” öngörüyor. Bir karşı oy ve bir çekimser oyun kullanıldığı oylamada tasarı 2 bin 878 oyla kabul edildi. Ayrıntılarının önümüzdeki haftalarda belirginleşeceği yasanın Eylül ayı öncesinde yürürlüğe girmesi bekleniyor.
Yasanın Hong Kong’daki özgürlükleri baltalayacağı ve siyasi muhalefeti baskı altına alacağı endişesi taşıyan binlerce gösterici tasarıya karşı geçen yıl sokaklara dökülmüştü.
ABD Hong Kong’a ayrıcalıkları iptal etti
Tasarı Çin parlamentosunda oylanmadan önce bir açıklama yapan ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Hong Kong’un artık Çin’den üst seviyede özerkliği bulunan bir bölge olarak değerlendirilemeyeceğini belirterek, ABD’nin Hong Kong’a tanıdığı özel hukuki statünün iptal edildiğini açıkladı.
ABD’nin Hong Kong’a ticari ilişkilerde tanıdığı özel statü, yarı-özerk bölgeye düşük gümrük vergileri gibi bazı ayrıcalıklar tanıyor. ABD’de geçen yıl yürürlüğe sokulan düzenleme, statünün devamına ABD Dışişleri Bakanının yapacağı yıllık değerlendirmeye göre karar verilmesini öngörüyor.
Çin’den “dış müdahale” gerekçesi
Çin Dışişleri Bakanı Vang Yi Pazar günü yaptığı açıklamada ulusal güvenlik yasasının “Hong Kong’daki yoğun dış müdahale ve yerel hükümetin kendi yasalarını çıkarması karşısındaki engeller” nedeniyle acil öncelik haline geldiğini belirtmişti.
Britanya, 1843’te kolonisi ilan ettiği Hong Kong’da egemenliği 1997’de yapılan bir anlaşmayla Çin’e devretmişti. “Tek ülke, iki sistem” prensibi üzerine kurulu anlaşma elli yıllık bir süreçte Hong Kong’un bağımsız bir yargı sistemine, serbest piyasa ekonomisi, bağımsız yargı ve yerel parlamento gibi bazı özgürlük ve ayrıcalıklara sahip olmasını öngörüyordu.
Özel statü, Hong Kong’un dünyanın önde gelen finans merkezlerinden biri haline gelmesini sağlamıştı.