Tarihte Bugün-29 Ocak

• 1595 - William Shakespeare'in oyunu Romeo ve Juliet, muhtemelen ilk kez sahnelendi.
• 1676 - III. Fyodor, Rus Çarı oldu.
• 1861 - Kansas, 34. eyalet olarak Amerika Birleşik Devletleri'ne katıldı.
• 1886 - Karl Benz, benzinle çalışan ilk otomobilin patentini aldı.
• 1916 - I. Dünya Savaşı: Paris ilk defa Alman zeplinleri ile bombalandı.
• 1923 - Mustafa Kemal Paşa İzmir'de Latife Hanım'la evlendi.
• 1928 - Bursa Amerikan Kız Koleji, Bakanlar Kurulu kararıyla kapatıldı. Okulda Hıristiyanlık propogandası yapıldığı iddia edildi.
• 1930 - İspanya diktatörü General Miguel Primo de Rivera öğrencilerin gösterileri sonucu istifa etmek zorunda kaldı; Başbakanlığa General Dámaso Berenguer atandı.
• 1931 - Menemen Olayı davasında 37 kişi idama mahkûm edildi ve karar TBMM'nin onayına sunuldu.
• 1932 - Sultanahmet Camii'nde sekiz hafız Türkçe Kur'an okudu.
• 1934 - Uluslararası bir festivale katılan ilk Türk filmi Leblebici Horhor Ağa'nın çekimi bitti. Muhsin Ertuğrul'un yönettiği, senaryosu Mümtaz Osman takma adıyla Nâzım Hikmet tarafından yazılan film, aynı yıl 2. Venedik Film Festivali'nde "Onur Diploması" ile ödüllendirildi.
• 1937 - Sovyetler Birliği'nde Stalin muhalifi 13 kişi ölüm cezasına çarptırıldı.
• 1944 - Dünyanın en büyük savaş gemisi Missouri denize indirildi.
• 1950 - İran'da deprem; yaklaşık 1500 kişi öldü.
• 1950 - Savaştan sonraki ilk turist kafilesi İstanbul'a geldi.
• 1957 - Evli Kadınların Uyrukluğu sözleşmesi imzaya açıldı. Türkiye bu sözleşmeyi onaylamadı.
• 1958 - Sinema oyuncusu Paul Newman, Joanne Woodward ile evlendi.
• 1964 - Kış Olimpiyat Oyunları Innsbruck'da (Avusturya) başladı.
• 1967 - Şair Hasan Hüseyin Korkmazgil tutuklandı. Kızılırmak adlı şiir kitabında komünizm propagandası yapmakla suçlandı.
• 1971 - Güven Partisi adını Millî Güven Partisi olarak değiştirdi.
• 1978 - Türkiye İşçi Köylü Partisi (TİKP) kuruldu. 12 Eylül Darbesinden sonra 16 Ekim 1981'de diğer partilerle birlikte kapatıldı.
• 1978 - İsveç, ozon tabakasına zarar vermesi nedeniyle aerosol spreylerin kullanımını yasakladı ve bu tür bir yasak getiren ilk ülke oldu.
• 1979 - Çin Başkan Yardımcısı Deng Xiaoping ile Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Jimmy Carter, diplomatik ilişkileri yeniden başlatan antlaşmayı imzaladılar.
• 1983 - Sol görüşlü Ramazan Yukarıgöz, Ömer Yazgan, Erdoğan Yazgan ve Mehmet Kambur İzmit'te idam edildi.
• 1986 - Yoweri Museveni, Uganda Devlet Başkanı olarak görevine başladı.
• 1988 - Dolar 1.385 liraya fırladı. Polis Tahtakale'yi bastı ve döviz alışverişini engelledi.
• 1996 - Jacques Chirac, Fransa'nın nükleer denemelere son verdiğini açıkladı.
• 2005 - Çin'den 55 yıl aradan sonra ilk defa Tayvan'a uçak seferi düzenlendi.
• 2006 - Çin'de Henan eyaletinin Linzhou şehrindeki havai fişeklerle dolu bir depoda patlama meydana geldi: 16 kişi öldü.
• 2009 - Başbakan Tayyip Erdoğan İsviçre'nin Davos şehrinde düzenlenen Dünya Ekonomik Forumu'nda Filistin olayları nedeniyle İsrail Cumhurbaşkanı Şimon Peres ile basın toplantısında tartıştı.

• 1749 - VII. Christian, Danimarka ve Norveç kralı (ö. 1808)
• 1750 - Bailey Bartlett, Amerikalı siyasetçi (ö. 1830)
• 1782 - Daniel Auber, Fransız besteci (ö. 1871)
• 1810 - Eduard Kummer, Alman Matematikçi (ö. 1893)
• 1838 - Edward Morley, Amerikalı fizikçi ve kimya profesörü (ö. 1923)
• 1843 - William McKinley, Amerika Birleşik Devletleri'nin 25. Başkanı (ö. 1901)
• 1860 - Anton Çehov, Rus yazar (ö. 1904)
• 1862 - Frederick Delius, İngiliz post-romantik besteci (ö. 1934)
• 1866 - Romain Rolland, Fransız romancı, daramaturg ve denemeci (1915 Nobel Edebiyat Ödülü sahibi) (ö. 1944)
• 1870 - Süleyman Nazif, Türk şair, yazar ve devlet adamı (ö. 1920)
• 1874 - John D. Rockefeller Jr., Amerikalı iş insanı (ö. 1960)
• 1884 - Rickard Sandler, İsveç Başbakanı (ö. 1964)
• 1888 - Wellington Koo, Çin Cumhurbaşkanı (ö. 1985)
• 1892 - Gyula Moravcsik,Macar bizantolog (ö. 1972)
• 1911 - Peter von Siemens, Alman iş adamı (ö. 1986)
• 1925 - Robert Crichton, Amerikalı roman yazarı (ö. 1993)
• 1927 - Urkiye Mine Balman, Kıbrıs Türk şair ve öğretmen
• 1926 - Abdus Salam, Pakistanlı fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi (ö. 1996)
• 1932 - Erdal Alantar, Türk ressam (ö. 2014)
• 1945 - Aleksandr Gutman, Rus yönetmen (ö. 2016)
• 1945 - Tom Selleck, Amerikalı sinema oyuncusu
• 1947 - Linda B. Buck, Amerikalı bilim insanı ve Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahibi
• 1954 - Oprah Winfrey, Amerikalı sunucu ve oyuncu
• 1955 - Liam Reilly, İrlandalı şarkıcı (ö. 2021)
• 1960 - Gia Carangi, ABD'nin ilk süper modeli (ö. 1986)
• 1962 - Olga Tokarczuk, Polonyalı şair, yazar ve Nobel Edebiyat Ödülü sahibi
• 1964 - İhsan Dağı, Türk akademisyen, yazar ve Zaman gazetesi yazarı
• 1968 - Hakan Meriçliler, Türk oyuncu
• 1972 - Engin Günaydın, Türk oyuncu
• 1980 - Ivan Klasnić, Hırvat futbolcu
• 1988 - Aydın Yılmaz, Türk futbolcu
• 1988 - Denys Boyko, Ukraynalı futbolcu
• 1996 - Melis Alpacar, Türk voleybolcu
• 1996 - Orkan Çınar, Türk futbolcu
• 1984 - Oğuzhan Uğur, Müzisyen

• 1430 - Andrey Rublyov, Rus ressam (d. 1360)
• 1678 - Giulio Carpioni, İtalyan ressamı ve resim klişeci (d. 1613)
• 1820 - III. George, İngiltere Kralı (d. 1738)
• 1830 - Ernst Moritz Arndt, Alman şair ve siyasetçi (d. 1769)
• 1848 - Joseph Görres, Alman yazar ve gazeteci (d. 1776)
• 1888 - Edward Lear, İngiliz sanatçı, illüstratör, müzisyen, yazar ve şair (d. 1812)
• 1890 - Eduard Georg von Wahl, Baltık Alman cerrah (d. 1833)
• 1899 - Alfred Sisley, Britanyalı ressam (d. 1839)
• 1919 - Franz Mehring, Alman politikacı, tarihçi ve edebiyat eleştirmeni (d. 1846)
• 1934 - Fritz Haber, Alman kimyager (d. 1868)
• 1941 - Yannis Metaksas, Yunan general ve devlet adamı (d. 1871)
• 1946 - İsmail Fenni Ertuğrul, Türk mutasavvıf, felsefeci ve yazar (d. 1855)
• 1950 - Ahmed el Cabir el Sabbah, Kuveyt Şeyhi (d. 1885)
• 1957 - Ziya Osman Saba, Türk şair ve yazar (d. 1910)
• 1963 - Robert Frost, Amerikalı şair (d. 1874)
• 1964 - Alan Ladd, Amerikalı oyuncu (d. 1913)
• 1980 - Jimmy Durante, Amerikalı oyuncu, komedyen, şarkıcı ve piyanist (d. 1893)
• 1991 - Tarık Zafer Tunaya, Türk akademisyen (d. 1916)
• 1997 - Metin Bükey, Türk besteci ve müzisyen (d. 1933)
• 2003 - Natalia Dudinskaya, Rus balerin (d. 1912)
• 2005 - Ephraim Kishon, İsrailli yazar ve yönetmen (d. 1924)
• 2005 - Saliha Nimet Altınöz, Türk eğitimci (Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk öğretmenlerinden) (d. 1914)
• 2007 - Hasan Kavruk, Türk ressam (d. 1918)
• 2007 - Edward Robert Harrison, Britanyalı gökbilimci ve kozmolojist (d. 1919)
• 2013 - Arif Peçenek, Türk futbolcu ve teknik direktör (d. 1959)
• 2014 - Ayşe Nana, Ermeni asıllı Türk-İtalyan oyuncu ve dansçı (d. 1936)
• 2016 - Jacques Rivette, Fransız film yönetmeni (d. 1928)
• 2019 - Jane Aamund, Danimarkalı gazeteci ve yazar (d. 1936)
• 2019 - George Fernandes, Hint siyasetçi, yazar, sendikacı, tarım uzmanı ve gazeteci (d. 1930)
• 2019 - James Ingram, Amerikalı soul müzik sanatçısı ve yapımcısı (d. 1952)

• Batı Trakya Türkleri Millî Direniş Günü

Dünyanın en büyük savaş gemisi Missouri denize indirildi. (29 Ocak 1944)

USS Missouri (BB-63) ("Mighty Mo" veya "Big Mo"), ABD Deniz Kuvvetlerine bağlı Iowa sınıfı zırhlı. ABD Deniz Kuvvetlerinde Missouri eyaletinin onuruna isimlendirilmiş dördüncü gemidir. Missouri ABD tarafından inşa edilmiş son muharebe gemisidir.

Güvertesinde Japon İmparatorluğunun kayıtsız şartsız teslimiyet belgesinin imzalanması ile II. Dünya Savaşı'nın sona ermesine sahne olmuştur.

Türk-Amerikan ilişkisindeki yeri

1944 yılında vefat eden Washington, DC Büyükelçisi Münir Ertegün'ün cenazesi ABD tarafından yapılan jestle bu gemi ve yanında birkaç gemiden oluşan filoyla Türkiye'ye getirildi. Bu gemi donanmanın en büyüğüydü, Pasifik Savaşları'nda kullanılmıştı ve Japonların teslimiyeti bu gemideki anlaşmayla sağlanmıştı. Bu geminin seçilmesi ve cenaze için toparlanan filo, o sıralarda Türkiye'yi tehdit eden SSCB'ye de bir mesajdı. Bu jest, iyi niyet göstergesi kabul edilerek Türk-Amerikan ilişkileri başlatıldı. Ancak ülkedeki dinci ve milliyetçiymiş gibi görünen sağ siyasal gruplar ile Sovyet destekli sol siyasal grupların çıkardıkları olaylar, dönemin başbakanının abartılı karşılamaları ve muhtaç gibi görünmesi yüzünden tartışma konusu haline geldi. Halk arasında ABD'ye karşı antipati oluşmasına sebep oldu.

Kaynak: VikiPedia