- 1521 - Mastaba Meydan Muharebesi: Canberdi Gazali İsyanı bastırıldı.
- 1695 - II. Ahmet'in ölümüyle, II. Mustafa Osmanlı padişahı oldu.
- 1785 - Georgia Üniversitesi (Amerika Birleşik Devletleri) kuruldu.
- 1880 - Thomas Edison, elektrik ampulünün patentini aldı.
- 1901 - Alman Çeşmesi açıldı.
- 1915 - Amerika Birleşik Devletleri Deniz Kuvvetleri, Haiti'yi işgal etti.
- 1918 - Amerikalı romancı Edgar Rice Burroughs'un yarattığı "Tarzan"ı konu alan ilk film, Gorillerin Tarzanı (Tarzan of the Apes) adıyla ABD'de gösterime girdi. Oyuncu Elmo Lincoln, beyazperdenin ilk Tarzan'ı oldu.
- 1923 - İzmir'e gelen Mustafa Kemal Paşa, Karşıyaka'da trenden inerek, Ege gezisine başladığı gün (14 Ocak) ölen annesinin (Zübeyde Hanım) kabrini ziyaret etti.
- 1926 - John Logie Baird ilk televizyon yayınını gerçekleştirdi.
- 1934 - Fransa'da Camille Chautemps istifa etti. Yeni hükûmeti, Édouard Daladier kurdu.
- 1934 - İpek Film Stüdyosu senaryo yarışması açtı.
- 1937 - Cenevre'de Milletler Cemiyeti toplantısında, Hatay'ın bağımsızlığı kabul edildi.
- 1940 - Millî Koruma Kanunu, Resmi Gazete'de yayınlandı.
- 1941 - II. Dünya Savaşı'nda İngilizler Eritre'ye girdi.
- 1943 - Varlık Vergisini ödemeyen mükellefler, borçlarını "bedenen çalışarak ödemeleri" için çalışma kamplarına gönderildi. Tümü İstanbullu gayrimüslimlerden oluşan 32 kişilik ilk kafile Aşkale'ye doğru yola çıktı.
- 1945 - Sovyetler Birliği'nin Kızıl Ordu birlikleri, Polonya'da Almanya'nın kurduğu Auschwitz-Birkenau Toplama ve İmha Kampını ele geçirdi.
- 1947 - Öğretim kurumları dışında din eğitimine izin verildi.
- 1948 - İlk teyp satışa çıktı.
- 1954 - Köy Enstitüleri ile İlk Öğretmen Okullarını, "İlk Öğretmen Okulları" adı altında birleştiren yasa Meclis'te kabul edildi. Böylece Köy Enstitüleri kapatıldı.
- 1954 - Millet Partisi kapatıldı; din esasına dayanan ve amacını gizleyen bir parti olduğu iddia edildi, yöneticileri de birer gün hapis ve 250'şer kuruş para cezasına çarptırıldı.
- 1956 - Yabancı petrol şirketi Mobil, Türkiye'de petrol arama ruhsatını alan ilk firma oldu.
- 1958 - Kıbrıs'ta 10 bin Türk "Taksim" lehinde gösteri yaptı. İngiliz askerleri topluluğun üzerine zırhlı araçlarla yürüdü, yaralananlar oldu.
- 1965 - Ord. Prof. Ali Fuat Başgil'in 5 yıl hapsi istendi. Ali Fuat Başgil İsviçre'de Fransızca olarak 27 Mayıs Askeri İhtilali adlı bir kitap yayınlamıştı.
- 1967 - Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi öğrencileri, yeni yönetmelik hükümlerini protesto için boykota başladılar.
- 1967 - Apollo-1 uzay aracı, Kennedy Uzay Merkezi'nde test edildiği sırada yandı: Astronotlar Gus Grissom, Edward Higgins White ve Roger Chaffee hayatlarını kaybetti.
- 1969 - İstanbul Aksaray'daki Küçük Opera Tiyatrosu tamamen yandı.
- 1969 - Türkiye Tekstil, Örme ve Giyim Sanayi İşçileri Sendikası'na (TEKSİF) bağlı 5 fabrikada daha grev başladı. 7915 işçi işi bıraktı.
- 1971 - Türkiye İşçi Partisi Amasya İl Başkanı Şerafettin Atalay öldürüldü.
- 1972 - Süleyman Demirel, "Rejimi değiştirme gayreti siyasi suç değildir" dedi.
- 1973 - Amerika Birleşik Devletleri ve Vietnam ateşkes anlaşması imzaladı.
- 1973 - Türkiye'nin Los Angeles Başkonsolosu Mehmet Baydar ve Konsolos Bahadır Demir, Ermeni örgüt ASALA tarafından öldürüldü.
- 1974 - Kıbrıs'ı Yunanistan'a vermek isteyen EOKA lideri Yorgo Grivas, Kıbrıs'ta kalp krizinden öldü, öldüğünde 75 yaşındaydı.
- 1980 - Beyoğlu'ndaki tarihi Markiz Pastanesi kapandı. Markiz, 23 Aralık 2003'te yeniden açıldı.
- 1983 - Dünyanın en uzun (53,9 km) denizaltı tüneli olan Seikan Tüneli açıldı. Tünel Japonya'nın Honshu ve Hokkaido adalarını birbirine bağlıyor.
- 1984 - Ankara Cumhuriyet Savcı Yardımcısı Doğan Öz'ü öldürmekten sanık İbrahim Çiftçi hakkındaki ölüm cezası kararı Yargıtayca bozuldu. Altı yıldır tutuklu bulunan İbrahim Çiftçi tahliye edildi.
- 1988 - Server Tanilli'nin Nasıl Bir Demokrasi İstiyoruz adlı kitabı toplatıldı.
- 1991 - Somali diktatörü Siad Barre, isyancıların Başkent Mogadişu'yu ele geçirmesi üzerine ülkeden kaçtı.
- 1994 - İçişleri Bakanı Nahit Menteşe, İstanbul Kumkapı Polis Karakolu'nda gözaltına alınan Vakkas Dost isimli vatandaşın, polis memuru Nurettin Öztürk tarafından dövülerek öldürüldüğünü açıkladı.
- 1994 - Özgür Gündem gazetesinin Ankara temsilciliğinde patlama oldu. Gazetenin Ankara Haber Merkezi'ne de molotof kokteyli atıldı.
- 1995 - Eylül 1994'ten beri Paris'te cezaevinde bulunan Dev-Sol lideri Dursun Karataş, 1995'te serbest bırakıldı. Dursun Karataş, sahte kimlikle Fransa'ya giriş yaparken tutuklanmıştı.
- 1995 - Çocuk Hakları Sözleşmesi, Türkiye tarafından çekince koyularak kabul edildi.
- 1996 - Bodrum açıklarındaki Kardak kayalıklarına, Yunan ve Türk gazetecilerin ayrı ayrı bayrak dikmeleri Türkiye ile Yunanistan arasında gerilim yarattı.
- 1996 - Bursa'da 1963 yılından beri hizmet veren Teleferik özelleştirildi.
- 2000 - Kamuoyunda, İkinci Manisa davası olarak bilinen 10'u tutuklu 14 sanığın yargılandığı ve Yargıtay tarafından iki kez usulden bozulan davada, sanıklar, 2 yıl 6 ay ile 15 yıl arasında değişen hapis cezalarına çarptırıldı.
- 2010 - Apple'ın patronu Steve Jobs, aylardır beklenen taşınabilir bilgisayar ve akıllı telefon arası çok fonksiyonlu tablet bilgisayarı iPad'i tanıttı.
- 2014 - Suriye'ye İsrail hava saldırısı gerçekleşti.
- 1571 - I. Abbas, Safevi Hanedanlığının 5. hükümdarı (ö. 1629)
- 1585 - Hendrick Avercamp, Hollandalı ressam (ö. 1634)
- 1662 - Richard Bentley, İngiliz ilahiyatçı ve eleştirmen (ö. 1742)
- 1679 - Jean François de Troy, Fransız Rokoko ressamı ve duvar halısı tasarımcı (ö. 1752)
- 1756 - Wolfgang Amadeus Mozart, Avusturyalı besteci (ö. 1791)
- 1775 - Friedrich Schelling, Alman İdealist düşünür (ö. 1854)
- 1808 - David Strauss, Alman ilahiyatçısı ve filozofu (ö. 1874)
- 1814 - Eugène Viollet-le-Duc, Fransız mimar ve teorisyen (ö. 1879)
- 1820 - Juan Crisóstomo Falcón, Venezuela devlet başkanı (ö. 1870)
- 1823 - Edouard Lalo, Fransız besteci (ö. 1892)
- 1826 - Mihail Yevgrafoviç Saltıkov-Şçedrin, Rus hiciv ustası ve romancı (ö. 1889)
- 1832 - Lewis Carroll, İngiliz yazar, matematikçi ve mantıkçı (ö. 1898)
- 1832 - Arthur Hughes, İngiliz ressam ve resimleyici (ö. 1915)
- 1836 - Leopold von Sacher-Masoch, Avusturyalı yazar (ö.1895)
- 1848 - Tōgō Heihachirō, Japon Filo Amirali (ö. 1934)
- 1850 - Edward Smith, İngiliz deniz subayı (ö. 1912)
- 1852 - Fulgence Bienvenüe, Fransız inşaat mühendisi (ö. 1936)
- 1859 - II. Wilhelm, Almanya İmparatoru (ö. 1941)
- 1859 - Pavel Milyukov, Rus tarihçi ve liberal politikacı (ö. 1943)
- 1860 - Gabriele Possanner, Avusturyalı hekim (ö. 1940)
- 1868 - Arthur Brofeldt, Fin siyasetçi (ö. 1928)
- 1878 - Olympe Démarez, Fransız avukat (ö. 1964)
- 1881 - Sveinn Björnsson, İzlanda'nın ilk Cumhurbaşkanı (ö. 1952)
- 1883 - Gottfried Feder, NSDAP'nin 6 kurucusundan biri (ö. 1941)
- 1886 - Frank Nitti, İtalyan mafya lideri (ö. 1943)
- 1888 - Victor Goldschmidt, Norveçli mineralog (ö. 1947)
- 1888 - George Relph, İngiliz aktör (ö. 1960)
- 1890 - Mauno Pekkala, Finlandiya Başbakanı (ö. 1952)
- 1893 - Song Qingling, Çinli devlet başkanı (ö. 1981)
- 1898 - Erich Zepler, Yahudi elektronik mühendisi ve satranç kompozitörü (ö. 1980)
- 1903 - John Carew Eccles, Avustralyalı nörofizyolog ve Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahibi (ö. 1997)
- 1905 - Burhan Atak, Türk futbolcu (ö. 1987)
- 1910 - Edvard Kardelj, Yugoslav marksizminin kurucusu ve devrimci siyaset adamı (ö. 1979)
- 1919 - Hüseyin Peyda, Türk sinema oyuncusu (ö. 1990)
- 1921 - Donna Reed, Amerikalı oyuncu (ö. 1986)
- 1924 - Rauf Denktaş, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin kurucusu ve siyasetçi (ö. 2012)
- 1926 - Ingrid Thulin, İsveçli oyuncu (ö. 2004)
- 1931 - Gazanfer Özcan, Türk tiyatro ve sinema sanatçısı (ö. 2009)
- 1932 - Boris Anfiyanoviç Şahlin, Sovyet jimnastikçi (üç Olimpiyatta altın madalya kazanan ve 10 kez dünya şampiyonu olan) (ö. 2008)
- 1934 - Edith Cresson, Fransa'nın ilk kadın Başbakanı
- 1936 - Samuel C. C. Ting, Amerikalı fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi
- 1942 - Tasuku Honjo, Japon bilim adamı, immünolog ve Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahibi
- 1940 - Ahmet Kurtcebe Alptemoçin, Türk siyasetçi, eski Bursa milletvekili ve iş insanı
- 1944 - Mairead Corrigan, İrlandalı sosyal hizmet uzmanı (Katolik ve Protestanları bir araya getiren Barış İnsanları Örgütü'nün kurucusu ve 1976 Nobel Barış Ödülü'nün Betty Williams'la birlikte sahibi)
- 1944 - Nick Mason, İngiliz müzisyen ve Pink Floyd grubunun bateristi
- 1948 - Mikhail Baryshnikov, Rus dansçı
- 1948 - Valeri Brainin, Rus-Alman müzik yöneticisi, müzik bilimci, besteci ve şair
- 1955 - Nilgün Özhan Kasapbaşoğlu, Türk tiyatro, sinema oyuncusu ve seslendirme sanatçısı
- 1955 - Burhanettin Kocamaz, Türk siyasetçi
- 1957 - Frank Miller, Amerikalı çizgi romancı, yazar ve film yönetmeni
- 1964 - Lale Başar, Türk tiyatro, dizi ve sinema oyuncusu
- 1965 - Attila Sekerlioglu, Türk asıllı Avusturyalı futbolcu ve teknik direktör
- 1965 - Oktay Kaynarca, Türk sinema, tiyatro ve dizi oyuncusu
- 1969 - Süleyman Atanısev, Türk tiyatro oyuncusu
- 1970 - Heather Nauert, Amerikalı gazeteci ve diplomat
- 1974 - Ole Einar Bjørndalen, Norveçli biatlet
- 1997 - Betül Kutlu, Türk basketbolcu
- 98 - Nerva, Roma imparatoru (d. 30)
- 308 - Azize Nino, Gürcistan’da Hristiyanlığı yayan azize (d. 296)
- 1635 - Nef'i, Türk şair (d. 1572)
- 1731 - Bartolomeo Cristofori, İtalyan müzik aleti yapımcısı (d. 1655)
- 1814 - Johann Gottlieb Fichte, Alman filozof (d. 1762)
- 1851 - John James Audubon Amerikalı ressam (d. 1785)
- 1901 - Giuseppe Verdi, İtalyan besteci (d. 1813)
- 1913 - Ebüzziya Tevfik Bey, Türk gazeteci, yazar, yayıncı ve hattat (d. 1849)
- 1922 - Nellie Bly, Amerikalı gazeteci (d. 1864)
- 1930 - Leonardo de Mango, İtalyan ressam (d. 1843)
- 1933 - Charles Ernest Overton, Britanyalı biyofizikçi ve farmakolog (d. 1865)
- 1939 - Salih Münir Paşa, Türk diplomat ve eski Paris Büyükelçisi (d. 1859)
- 1940 - Isaac Babel, Sovyet-Rus yazar (d. 1894)
- 1949 - Boris Vladimiroviç Asafiev, Rus müzikolog ve besteci (d. 1884)
- 1967 - Luigi Tenco, İtalyan müzisyen (d. 1938)
- 1972 - Şefik İnan, Türk siyasetçi (d. 1913)
- 1974 - Georgios Grivas, Kıbrıslı asker ve Rum tedhiş örgütü EOKA'nın lideri (d. 1898)
- 1974 - Leo Geyr von Schweppenburg, Alman asker (d. 1886)
- 1978 - Uğur Güçlü, Türk sinema oyuncusu (d. 1942)
- 1983 - Louis de Funès, Fransız sinema oyuncusu (d. 1914)
- 2008 - Suharto, Endonezya Devlet Başkanı (d. 1921)
- 2009 - John Updike, Amerikalı romancı (d. 1932)
- 2010 - Howard Zinn, Amerikalı tarihçi (d. 1922)
- 2010 - Jerome David Salinger, Amerikalı romancı (d. 1919)
- 2011 - Öner Ünalan, Türk yazar, çevirmen ve araştırmacı (d. 1935)
- 2014 - Pete Seeger, Amerikalı insan hakları savunucusu ve şarkıcı (d. 1919
- 2015 - Charles Townes, Amerikalı fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi (d. 1915)
- 2017 - Brunhilde Pomsel, Alman radyocu ve haber muhabiri (d. 1911)
- 2018 - Ingvar Kamprad, İsveçli iş adamı ve IKEA'nın kurucusu (d. 1926)
- 2021 - Cloris Leachman, Amerikalı aktris, komedyen ve En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu Akademi Ödülü sahibi (d. 1926)
- 2021 - Mihrdad Minavend, İranlı futbolcu ve teknik direktör (d. 1975)
- 2021 - Efraín Ruales, Ekvadorlu aktör, televizyon sunucusu, model ve müzisyen (d. 1984)
- Uluslararası Holokost Anma Günü
Çocuk Hakları Sözleşmesi, Türkiye tarafından çekince koyularak kabul edildi. (27 Ocak 1995)
Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından 20 Kasım 1989 tarihinde benimsenen Çocuk Hakları Sözleşmesi 2 Eylül 1990 tarihinde de yürürlüğe girmiştir. Türkiye de dahil olmak üzere 196 ülkenin taraf olduğu sözleşme en fazla ülkenin onayladığı insan hakları belgesidir. Amerika Birleşik Devletleri hariç bütün Birleşmiş Milletler üyeleriyle Filistin, Vatikan, Nieu ve Cook Adaları sözleşmeye taraftır. Türkiye, ÇHS'yi 14 Ekim 1990'da imzaladı ve sözleşme 27 Ocak 1995'te Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Sözleşmeyle çocuk haklarının korunması amaçlanmış ve taraf devletlerin bu hakların yaşama geçirilmesi için yükümlülüklere uymaları gerektiği hükme bağlanmıştır.
ÇHS'nin dört temel ilkesi şunlardır:
- Ayrım gözetmeme (Madde 2)
- Çocuğun yüksek yararı (Madde 3)
- Yaşama ve gelişme hakkı (Madde 6)
- Katılım hakkı (Madde 12)
Taraf devletlerin bu sözleşme ile üstlendikleri yükümlülükleri yerine getirme konusunda kaydettikleri ilerlemeleri incelemek amacıyla Çocuk Hakları Komitesi (ÇHK) kurulmuştur. Devletler ÇHS'ye taraf olduktan iki yıl sonra başlangıç raporunu ve bundan sonra da her beş yılda bir raporlarını ÇHK'ya sunmak zorundadırlar.
Kaynak:VikiPedia
