12.10.2017 tarihli ve 7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu işçi ve işveren uyuşmazlıklarında mahkemeye başvurmadan önce arabulucuya başvurma zorunluluğu getiriyor.
Aşağıdaki alacak türlerinde dava açmadan önce arabulucuya başvurulması zorunlu hale gelecektir:
- Kıdem ve ihbar tazminatı
- İşe iade davası
- Kötü niyet tazminatı
- Sendikal tazminat
- Ayrımcılık tazminatı
- Ücret, yıllık izin ücreti, fazla mesai ücreti, hafta tatili ücreti ve genel tatil ücreti
- Eğitim gideri
- Avans iadesi
- Cezai şart
- Türk Borçlar Kanunu kapsamında işçi ve işveren alacakları
Arabuluculuk süreci nasıl işleyecek?
Alacağı için dava açacak olan işçi ya da işveren önce arabulucuya başvurmak zorundadır. Sürecin işlemesi:
- Dava açmak isteyen taraf, karşı tarafın ikametgahının bulunduğu ya da işin yapıldığı yerdeki arabuluculuk bürosuna başvuru yapmalı,.
- Arabuluculuk bürosu olmayan yerde, yetkilendirilmiş sulh hukuk mahkemesi yazı işlerine müracaat yapılacaktır.
- Taraflar anlaşırsa, arabuluculuk listesinde yer alan arabuluculardan istedikleri birini seçebilir. Olmazsa, arabulucu büro tarafından belirlenir.
- Başvuran taraf hem kendi iletişim bilgilerini hem de elinde varsa, karşı tarafın iletişim belgelerini de bildirir.
- Arabulucu, tarafları ilk toplantıya davet eder.
- Kendisine davet ulaşan taraf, başka bir arabuluculuk bürosunun yetkili olduğunu düşünüyorsa itirazını yapar ve bu durumda arabulucunun gönderdiği dosyayı ilgili sulh hukuk mahkemesine gönderir. Mahkemece hangi arabuluculuk bürosunun yetkili olduğuna dair verilen karar kesindir.
- Arabulucu kararını, büro tarafından görevlendirildiği tarihten itibaren 3 hafta içinde verir. Zorunlu hallerde arabulucu bu süreyi en çok 1 hafta daha uzatabilir.
- Taraflardan birisi, geçerli bir mazeret bildirmeden ilk toplantıya gelmez ve bu nedenle arabulucu karar veremezse, bu gelmeyen taraf ilerideki mahkeme aşamasında haklı bile çıksa, yargılama giderlerini öder. Hatta bu tarafın lehine vekalet ücretine bile hükmedilmez.
Ücretlendirme ve Sonuç:
- Taraflar arabuluculuk faaliyetinin sonucunda anlaşırsa, arabulucu ücretini eşit şekilde karşılar. Bu ücret, 2017 yılı için 240,00 TL’den az olamaz.
- Taraflar anlaşamazsa ve görüşmeler de 2 saatten az sürmüşse, bu ücreti devlet arabulucuya öder. 2 saati aşması halinde ise, aşan her bir saatin ücreti taraflarca eşit olarak ödenir.
- İşe iade davalarında arabuluculuk ücreti hesaplanırken; işe başlatmama tazminatı ile boşta geçen süreler için ödenecek ücretler toplamı esas alınır ve bu hesap üzerinden arabuluculuk ücreti çıkarılır.
- İşe iade talebi, alt işveren ile ilgili yapılıyorsa, toplantıya asıl işverenin de katılması ve hem taşeron firmanın hem de asıl işverenin aynı kanaatte olması gerekir.
- Arabuluculuğa başvurulduğu tarihten, son tutanağın düzenlendiği tarihe kadar zamanaşımı süreleri durur ve hak düşürücü süreler işlemez.
- Taraflar bizzat da katılabilir, avukatlarıyla da katılabilir. Ayrıca işverenin yazılı olarak yetkilendirdiği herhangi bir çalışanı da katılabilir.
- İş Kazası ve meslek hastalığından kaynaklanan tazminat ve rücu davalarında arabulucuya başvurulması zorunlu değildir.
